Δημοτική Κοινότητα Ξιφιανής

Είναι το δεύτερο χωριό του Δήμου Αλμωπίας, για τους ερχόμενους από Θεσσαλονίκη. Η ιστορία του χάνεται στα βάθη των αιώνων. Έχει πληθυσμό 628 κατοίκους (2021)

Οι πρώτες πληροφορίες για την ύπαρξη του χωριού αρχίζουν περίπου από τον 9ο αιώνα μ.Χ. από ανασκαφές που έγιναν στη δυτική πλευρά του λόφου του Αγ.Δημητρίου. Εκεί βρέθηκαν τα ερείπια εκκλησίας των πρώτων χριστιανικών αιώνων. Πιστεύεται ότι η αρχική θέση του χωριού ήταν η δυτική πλευρά του λόφου αλλά κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας περίπου το 1780-90 το χωριό μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση για μεγαλύτερη ασφάλεια από τους Τούρκους. Το χωριό συμμετείχε ενεργά στο Μακεδονικό Αγώνα με πολλούς αγωνιστές.Μέχρι το 1922 το χωριό ονομαζόταν Κουστούριαννη και η Κοινότητα αποτελείτο από τρεις οικισμούς: την Κουστούριαννη, το Ρούδινο και τη Ζλάτινα.

Την χρονιά εκείνη, οι οικισμοί μετονομάστηκαν σε Ξυφώνεια, Άλωρος και Χρυσή αντίστοιχα. Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου πολέμου ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή οι υποχωρούντες Σέρβοι. Στις αρχές του 30, οι οικισμοί Άλωρος και Χρυσή αποσπάσθηκαν από την Ξυφώνεια και έγιναν χωριστές κοινότητες.Το 1953 το χωριό άλλαξε ονομασία και από Ξυφώνεια έγινε Ξιφιανή.Τέλος από το 1999 καταργήθηκε ως κοινότητα, και άρχισε να αποτελεί Τοπικό Διαμέρισμα του Καποδιστριακού Δήμου Αριδαία. Από το 2011 αποτελεί Τοπική Κοινότητα του Καλλικρατικού Δήμου Αλμωπίας.

Στατιστικά Στοιχεία-Πληθυσμός

Αξιοθέατα

Το καλύτερο αξιοθέατο του χωριού είναι η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, η οποία είναι χτισμένη στην κορυφή του ομωνύμου λόφου, δυτικά του χωριού. Χτίσθηκε το 1857 με ειδική άδεια των τουρκικών αρχών και μετά το τέλος του Κριμαϊκού Πολέμου με το Χάτι Χουρμαγιούν που σημαίνει αυτοκρατορικό διάταγμα, με το οποίο παρεχόταν πλήρης θρησκευτική ελευθερία στους χριστιανούς υπηκόους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο τύπος του είναι βασιλική τρίκλιτη. Έχει ξυλόγλυπτο τέμπλο και γενικά χειροποίητο εσωτερικό διάκοσμο. Κατά το έτος 1916-17, ο λόφος χρησίμευσε ως παρατηρητήριο του Σέρβικου πυροβολικού. Υπάρχει ακόμη πέτρα με χαραγμένη τη λέξη ΤΟΠ (κανόνι πυροβολικού, στα Σέρβικα). Η εκκλησία λειτουργεί τέσσερις φορές το χρόνο, δηλαδή τα Ψυχοσάββατα, του Αγίου Δημητρίου και την Κυριακή του Πάσχα.

Άλλο αξιοθέατο είναι η Σέρβικη βρύση που βρίσκεται στο 2ο χλμ της παλιάς επαρχιακής οδού Ξιφιανής-Αψάλου η οποία κατασκευάσθηκε από το Σέρβικο Στρατό το 1916 για τις ανάγκες υδροληψίας του.

Πολιτιστικές δραστηριότητες

Στο χωριό υπάρχει Μορφωτικός Σύλλογος ο οποίος διοργανώνει ποικίλες εκδηλώσεις με κυριότερη το πανηγύρι του Αγίου Δημητρίου στις 25 Οκτωβρίου (παραμονή της γιορτής). Επίσης, υπάρχει ο Αθλητικός Σύλλογος που συμμετέχει ενεργά στο τοπικό πρωτάθλημα.

Οικονομική Δραστηριότητα

Σήμερα οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Τα προιόντα που παράγονται σε σημαντικές ποσότητες είναι τα ροδάκινα κονσερβοποιήσιμα και επιτραπέζιαλ Επίσης παράγονται σε αρκετές ποσότητες σπαράγγια αρίστης ποιότητας που εξάγονται, καθώς και σιτηρά, καλαμπόκια, κριθάρι, τοπικές ποικιλίες φασολιών και πιπεριάς κ.ά.

Κείμενο: Τοπάλης Νικόλαος